Op het SNCF-station van Rivesaltes, nabij Perpignan, stappen we in Le Train Rouge, het rode toeristentreintje dat gemoedelijk langs het riviertje Agly via Saint-Paul-de-Fenouillet naar Axat rijdt. Het landschap glijdt traag voorbij; fruitbomen en wijngaarden vlak bij de spoorlijn in het dal van de Agly, bergen rechts en links in de verte. Sommige bergtoppen zijn bedekt met het eerste laagje sneeuw van het seizoen.
Het is begin oktober, maar toch is het weer zacht en zonnig. Een Franse dame naast me begint spontaan uitleg te geven: ‘Kijk, dat daar is een syncline,’ zegt ze. Als kind uit een vlak land dringt het maar langzaam tot me door dat haar uitleg te maken heeft met de prehistorische vorming van de bergen waarbij de aardlaag op een bepaalde manier geplooid is geraakt. Ook zijn er in die tijd heuvels en bergen van verschillende gesteentes ontstaan: schiste, kalk, graniet.
Deze diversiteit in bodemgesteldheid, geholpen door de zon en de Tramontane-wind, verklaart de veelheid aan terroirs in dit gebied, die ieder hun eigen kenmerkende smaak aan de druiven geven. De Languedoc-Roussillonwijnen zijn niet voor niets wereldberoemd. Het gebergte is overigens nog altijd in beweging. In Saint-Paul-de-Fenouillet en andere plaatsen zijn de gevolgen van een hevige aardbeving in 1996 nog steeds zichtbaar.
Intussen is rechts, boven op de bergtoppen, het gedeeltelijk gerestaureerde kasteel Quéribus zichtbaar geworden. Het is een van de vele forten op les Corbières. Ze zijn hier gebouwd omdat dit gebergte tot zo’n 350 geleden de grens vormde met Spanje. Bij het Verdrag van de Pyreneeën in 1659 heeft de koning van Aragon na jaren van oorlog met koning Lodewijk XIV in ruil voor vrede afstand gedaan van het noordelijke deel van Catalonië, de Roussillon, het gebied dat nu grotendeels de oostelijke Pyreneeën vormt. Tot op de dag van vandaag is de Spaanse komaf hier zichtbaar en hoorbaar. Plaatsnaambordjes staan in twee talen aangegeven. En l’Esprit Catalan leeft nog altijd voort, ook al wordt het Catalaans niet meer op school onderwezen.
Aan de andere kant ligt in de verte Le Pic du Canigou, een heilige berg voor de Catalanen. Hij lijkt net zo dichtbij als Quéribus, maar ligt een stuk zuidelijker. Met zijn 2784 meter hoogte is hij tot aan de Middellandse Zee te zien. Net als de Olympus bij de oude Grieken spreekt zo’n hoge berg tot de verbeelding en ontstaan er vele mythen en legendes omheen. Nu is de berg vooral een must voor wandelaars en mountainbikers vol prachtige vergezichten.
Het hele artikel lezen? Lees dan verder in de En Route voorjaarseditie 2023 (#179), met nog meer aandacht voor La France Catalane, te bestellen op de website: En Route edities bestellen.
Voormalige lerares Frans, tweede-huis-in-Frankrijk-bezitter en francofiel. Claire trekt door heel Frankrijk op zoek naar plaatsen en mensen met een bijzonder verhaal. Sinds 2013 deelt ze haar bevindingen regelmatig in En Route.